17.03.2017

İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından hayata geçirilen Kademeli Yaya Geçidi Düzenlemesiyle, araçların kırmızı ışıkta bekleme süresi azalırken, yayaların da güvenli bir şekilde karşıdan karşıya geçmesi sağlanmaktadır.

Bu uygulama ile;

• Farklı akım yönlerinde farklı araç yoğunlukları için ayrı ayrı oto sürelerinin uygulanmasına olanak sağlanmakta,

• Yayanın butona basması durumunda sadece yayanın geçiş yaptığı kısımdaki araç akımı durdurularak, diğer yöndeki araçların gereksiz yere beklemeleri önlenmekte,

• Yaya koridorunun uzunluğunun genelde yarı yarıya azalmasıyla birlikte yaya süreleri de azalmaktadır. 

Resim 1. Kademeli Yaya Geçişi Uygulama Örneği – 3731  numaralı Kartal Sahil Yaya Kavşağı

Kademeli Yaya Geçitleri, düzensiz olan yaya hareketlerini düzenleyerek yayaların geçişlerini güvenli bir şekilde tamamlamalarını sağlamakta ve araçların duraklama sürelerini azaltmaktadır.
Sinyalize kavşaklarda yaya süreleri yayanın geçişini tamamlayacağı yaya koridorunun uzunluğuna bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Yaya süreleri,  yaşlı, engelli, hamile ve çocuklar gibi yavaş yürüme hızına sahip insanların geçişlerini güvenle sağlayacakları bir süre olmalıdır. 

Kademeli yaya geçidi bulunan kavşaklarda, yaya geçiş koridorunun farklı akımlar üzerinde bulunan bölümleri birbirinden bağımsız olarak işletilip, bu iki bölgeyi birleştirilecek olan orta refüjde bekleme alanı oluşturulmaktadır. Bu işletme yönteminde; bir yönden butona basılarak geçişe başlayan yayanın geçişini tamamlayabilmesi için orta refüjde bulunan bekleme alanında tekrar butona basması gerekmektedir. Pratikte yol üstünde bulunan yaya geçişinin yapıldığı kısımlar birbirinden bağımsız çalıştırılmaktadır. Okul gibi yaya talebinin fazla olduğu kavşaklarda, bir yönden butona basarak geçişe başlayan yayanın birinci kısmı ve orta refüjde bulunan bekleme alanını yürüyerek tamamlayacağı süre hesaplanıp, bu süre ikinci kısma gelindiğinde butona basılmaya gerek kalmadan otomatik olarak açılacak şekilde ayarlanmaktadır. 

Kademeli yaya geçişlerinde orta alanda yayaların güvenliğinin sağlanması, yaya depolama alanının oluşturulması ve yayaların kademeli olarak geçiş yapacaklarını anlamaları amacıyla yaya geçişleri şaşırtmalı olarak imal edilmektedir. Yönlendirme ve görünebilirliğini artırma amacı yanı sıra engelli vatandaşlar, yaşlılar ve çocuklar gibi kişilerin çekme ve tutunma gibi ihtiyaçlarının karşılanmasında da yaya bariyerleri önem taşımaktadır. Engelli vatandaşlara ve tüm kullanıcılara hitap edebilmesi amacıyla yaya koridoru; yüksekliği 140 cm. ve direkler arası 200 cm.’lik bölmelere sahip olan yaya bariyerleri ile çevrilmektedir.

Tasarlanan yaya bariyerlerinin parmaklıkları arasındaki boşluklar görünürlüğü sağlamak amacıyla artırılmıştır.  Ayrıca bariyerlerin parmaklıkları yine görünürlüğü artırmak amacıyla bulundukları bölgedeki araçların hızlarına göre belirlenen bir açıyla yerleştirilmektedirler. 

Yaya bekleme alanlarının minimum ölçüleri; taşıtların gidiş yönünde olacak şekilde uzunluğu 8 metre, genişliği ise 2 metre’dir. Yayalara ait bekleme alanı tamamen yol seviyesine indirilmiş olup, görme engellilerin koridoru takip ederek geçişlerini tamamlayabilmeleri için bastonla algılanabilecek şekilde ayrı bir yüzey dokusu oluşturulmuştur.